Η Λαϊκή Συσπείρωση ΚΜ για τη ΜΕΑ Δυτικού Τομέα της ΠΚΜ

Η Λαϊκή Συσπείρωση ΚΜ για τη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) Δυτικού Τομέα της ΠΚΜ

Η κυβέρνηση της ΝΔ προχωράει χωρίς καθυστερήσεις τον αντιλαϊκό σχεδιασμό της και στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων. Συνεχίζει από εκεί που σταμάτησε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, στη βάση των κατευθύνσεων της ΕΕ και με βασικό κριτήριο την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των μεγάλων ομίλων και επιχειρήσεων που θέλουν να εμπλακούν άμεσα ή έμμεσα στον «χρυσοφόρο» τομέα της διαχείρισης απορριμμάτων.

Πρόσφατα, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας χορήγησε στο ΦΟΔΣΑ ΚΜ «Βεβαίωση Χωροθέτησης» για την κατασκευή της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων Δυτικού Τομέα της ΠΚΜ στη Μαυροράχη του Δήμου Λαγκαδά, κοντά στον  υφιστάμενο ΧΥΤΑ. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη τέτοια μονάδα στην Ελλάδα η οποία και θα υλοποιηθεί με ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα)..

Η «Λαϊκή Συσπείρωση» ξεκαθαρίζει εξαρχής, ότι η σχετική «Βεβαίωση Χωροθέτησης» που έχει εκδοθεί είναι παράνομη. Επικαλείται νομοθεσία που δεν ισχύει πλέον, για να υποστηρίξει, ότι ως προς τη χωροθέτηση το έργο ανήκει στην Α2 κατηγορία της περιβαλλοντικής κατάταξης έργων .Στην πραγματικότητα και σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία το έργο ανήκει στην κατηγορία Α1 και απαγορεύεται ρητά  να κατασκευαστεί στην προτεινόμενη τοποθεσία, που εμπίπτει στη Γ’ Ζώνη Προστασίας του Εθνικού Πάρκου Κορώνειας – Βόλβης. Με βάση το ισχύον καθεστώς στην περιοχή και την πραγματική φύση του έργου, η ΠΚΜ θα έπρεπε να απορρίψει το αίτημα του ΦΟΔΣΑ ΚΜ για χωροθέτηση της ΜΕΑ στη συγκεκριμένη περιοχή.

Την ίδια στιγμή, δημιουργούνται εύλογοι προβληματισμοί λόγω του μεγάλου μεγέθους του έργου (300.000 tn/έτος) και του σχεδιασμού η συγκεκριμένη ΜΕΑ να δέχεται το 65% των απορριμμάτων της Περιφέρειας ΚΜ από διάφορες Περιφερειακές Ενότητες. Πώς θα διασφαλιστεί η ασφαλής μεταφορά των απορριμμάτων, η δυνατότητα των υπηρεσιών των Δήμων να εκτελούν τέτοια δρομολόγια, καλύπτοντας ταυτόχρονα τις ανάγκες τις αποκομιδής και μάλιστα χωρίς επιπλέον οικονομική επιβάρυνση των δημοτών;. 

Η διαχείριση αποβλήτων στα πλαίσια της λεγόμενης «πράσινης ανάπτυξης» δεν έχει καμία σχέση με την αγωνία του λαού της περιοχής για την προστασία του περιβάλλοντος ταυτόχρονα με μια ορθολογική διαχείριση των απορριμμάτων που δεν θα επιβαρύνει οικονομικά τους κατοίκους. Συγκεντρώνει το ενδιαφέρον εγχώριων αλλά και γερμανικών, αμερικανικών και άλλων μονοπωλιακών ομίλων, προνομιακών συνομιλητών τόσο της σημερινής κυβέρνησης ΝΔ, όσο και της προηγούμενης του ΣΥΡΙΖΑ.  

Οι ΜΕΑ είναι συστατικά στοιχεία του Εθνικού και του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ και ΠΕΣΔΑ), που νομοθετήθηκαν από τη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, υιοθετήθηκαν από τη διοίκηση Τζιτζικώστα της ΠΚΜ και ενσωματώνουν οδηγίες της ΕΕ.  Ο προσανατολισμός των ΕΣΔΑ, ΠΕΣΔΑ και η διεθνής εμπειρία δείχνουν, ότι βασικό προϊόν των ΜΕΑ, όπως σχεδιάζονται, θα είναι τα απορριμματογενή καύσιμα (SRF/RDF), που κατά βάση αποτελούνται από χαρτί και πλαστικό, δηλαδή ανακυκλώσιμα υλικά. Πρόκειται για λειτουργία αντίθετη στην ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή.

Ταυτόχρονα η κερδοφόρα επιχειρηματική λειτουργία των ΜΕΑ, στα πλαίσια ΣΔΙΤ ή συμβάσεων παραχώρησης, απαιτεί εξασφαλισμένη πρώτη ύλη (σύμμεικτα απορρίμματα), ένα μίνιμουμ εγγυημένων εσόδων για την επεξεργασία των απορριμμάτων. Η κάλυψη της συνεχούς τροφοδοσίας των ΜΕΑ σε αυτά τα πλαίσια, σημαίνει υποχώρηση της ανακύκλωσης με διαλογή στην πηγή ενώ το σχετικό κόστος φυσικά μεταφέρεται στους εργαζόμενους και τα υπόλοιπα λαϊκά στρώματα μέσω των δημοτικών τελών. 

Η διάθεση των προϊόντων τους σχεδιάζεται να καλυφθεί από την γενικευμένη, καρκινογόνα καύση απορριμμάτων, με τη μορφή φθηνών «εναλλακτικών» καυσίμων, είτε στα καμίνια των τσιμεντοβιομηχανιών (π.χ ΤΙΤΑΝ στην Ευκαρπία Θεσσαλονίκης), είτε για την απευθείας παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Πρόκειται για κοινό στόχο τόσο της κυβέρνησης της ΝΔ, όσο και του ΣΥΡΙΖΑ, που τη συμπεριέλαβε στο ΕΣΔΑ, την προώθησε μαζί με την Ένωση Τσιμεντοβιομηχανιών Ελλάδας κι ας παριστάνει σήμερα ότι αντιτίθεται σε πλευρές της υλοποίησης σαν να μην κυβέρνησε. Σε αυτή τη κατεύθυνση κινείται και ο ΦΟΔΣΑ ΚΜ, κύριος φορέας υλοποίησης του ΠΕΣΔΑ ΚΜ. 

Όλοι οι παραπάνω καλούν το λαό να διαλέξει με ποιον τρόπο θα υποβαθμίσει τη ζωή και την υγεία του θέτοντας το ψεύτικο δίλημμα: Χωματερές ή καύση. 

Το ζήτημα της διαχείρισης απορριμμάτων και της ένταξης των ΜΕΑ σε αυτή δεν είναι απλά τεχνικό ζήτημα, αλλά κατά βάση πολιτικό. Στο πλαίσιο του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής δεν εξασφαλίζεται η πρόληψη της παραγωγής των απορριμμάτων, η ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή, η ορθολογική διαχείρισή τους προς όφελος του λαού με βάση τις σύγχρονες δυνατότητες και ανάγκες. Μια τέτοια διαχείριση προϋποθέτει ριζικές αλλαγές σε επίπεδο εξουσίας και οικονομίας που θα κατοχυρώσουν έναν δρόμο ανάπτυξης ο οποίος θα έχει στο επίκεντρο του την κάλυψη των σύγχρονων κοινωνικών αναγκών.

Με οδηγό αυτή την προοπτική και επίγνωση των περιορισμών που επιβάλλει το σημερινό πλαίσιο, η «Λαϊκή Συσπείρωση» έχει καταθέσει, επανειλημμένα, ένα ριζοσπαστικό πλαίσιο αιτημάτων για άμεση διεκδίκηση και πάλη με προμετωπίδα ποιος θα διαχειριστεί τα απορρίμματα, με ποιον τρόπο, για το όφελος ποιανού. 

Διεκδικούμε:

• Να μην εφαρμοστούν οι προβλέψεις του ΠΕΣΔΑ ΚΜ που περιλαμβάνει εκτός των άλλων την κατασκευή των ΜΕΑ με τα συγκεκριμένα κριτήρια και στόχους και την καύση του απορριμματογενών καυσίμων. Να σταματήσει κάθε διαδικασία για την ανάθεση της κατασκευής και λειτουργίας των Μονάδων Επεξεργασίας σύμμεικτων Απορριμμάτων (ΜΕΑ) σε αυτά τα πλαίσια.
• Χρηματοδότηση και ενίσχυση – στον αντίποδα της παχυλής χρηματοδότησης των πανάκριβων ΜΕΑ και των προβλέψεων του ΠΕΣΔΑ ΚΜ – της πρόληψης της παραγωγής απορριμμάτων, της προώθησης της ανακύκλωσης με διαλογή στην πηγή, της κομποστοποίησης των βιοαποβλήτων 
• ΟΧΙ στη μετατόπιση των βαρών στις πλάτες των λαϊκών στρωμάτων μέσα από τα ανταποδοτικά τέλη και με οποιονδήποτε άλλο τρόπο. Το κόστος των προγραμμάτων, εξοπλισμού και έργων για την ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων, να προέρχονται από κεντρικούς δημόσιους πόρους, από μια μεγαλύτερη φορολόγηση του κεφαλαίου.
• Καθορισμό κριτηρίων καταλληλότητας χωροθέτησης ανά είδος εγκατάστασης, με γνωστά από πριν κριτήρια αποκλεισμού των υποψήφιων χώρων. Να ακυρωθεί η συγκεκριμένη «Βεβαίωση Χωροθέτησης»
• Να συζητηθεί το θέμα της χωροθέτησης της ΜΕΑ Δυτικού Τομέα και της καρκινογόνου καύσης απορριμμάτων άμεσα σε Περιφερειακό Συμβούλιο με τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων φορέων.
• Μέτρα για την ορθή λειτουργία όλων των ΧΥΤΑ στην ΠΚΜ. Υλοποίηση έργων επεξεργασίας και τελικής διάθεσης των αποβλήτων, όπως και λειτουργία των μονάδων επεξεργασίας και ανακύκλωσης, από δημόσιο φορέα με έσοδα που θα προέρχονται από κρατικούς πόρους.